Wednesday, September 26, 2007



(20) - SUNGAI GANAL KURANG TUAN GURU BANJAR

Ada nang batakun, ustat ( ustaz ) tu siapa, tuan guru tu pulang siapa ?. Ulun maulah pangartiannya kaya ni : Ustaz tu disambat ka orang nang maajar agama tagal bagawi di sakulah atawa di masigit surau, baulih pulang gajih atawa nang disambat orang wahini ‘elaun tatap ‘. Tuan guru tu pulang bujur-bujur orang nang maajar agama samata-mata ‘ karana Allah ‘ . Kada baulih gajih atawa elaun. Maajar pulang di kampungan haja. Sama ada di masigit, di surau atawa maajar di rumah saurang haja bila ada orang datang balajaran .

Tuan-tuan guru bahari sapalih baistilah dibawa oleh orang sasabuah kampong matan tampat lain. Diulahkan rumah, dibari tanah bandang pulang hagan mananggung napkah kahidupan saparanakan. Bandang hidin tu pulang sunyaan digawi oleh orang nang jadi anak murid atawa orang sakumpungan. Matan manajaknya, mananam tarus mangatam / mangarat banih. Imbah tu, masing-masing anak murid mambari pulang jakat banih sakian-sakian ka hidin pada tiap musim banih.

Jadinya, wahini di Sungai Ganal amun orang nang jadi ‘ ustat ‘ Banjar saja banyak. Tagal orang nang disambat jadi ‘ tuan guru ‘ Banjar pulang , amun kada salah ulun cuma tinggal badua haja lagi. Nang lainnya habis hudah matian.

Di sini ulun handak mamadahkan saurangan-saurangan tuan guru Banjar nang ada di Sungai Ganal matan bahari sampai wahini , hagan pangatahun sabarataan :-

1.Tuan Guru ( Ustat ) Nawi ( bin hidin ulun kada tahu ):

Hidin ni ujar baasal matan kampong di kawasan Banut, Pontian. Suah ujar balajar di pondok. Pindah ka Parit 13 Sungai Panjang. Bahari masa ulun halus suah satumat hidin maajar di sakulah agama rakyat di Parit 9. Bila ampih maajar di sakulah rakyat tu, hidin maajar pulang di masigit awan surau kuliling Parit 12 , 13 awan Bagan Tarap.

Masa hanyar guru agama KEMAS diadakan oleh karajaan, hidin diambil oleh KEMAS jadi guru agama. Sasambilan tu hidin magun haja maajar di masigit atawa surau tampat maajar lawas. Hidin mati samasa magun bagana di Parit 13 dalam panghujung tahun 70 an (?). Ada saorang anak hidin nang ulun patuh, ngarannya Ahmad Maliki bin Nawi. Wahini inya bagana di Taman Barkat, Sungai Ganal.

2. Tuan Guru Haji Ismail ( bin hidin ulun kada tahu )

Tuan Guru Haji Ismail badiam di Parit 11 Timur. Rumah hidin pinggir jalan Sungai Ganal – Bagan Tarap. Ujar habar hidin basal matan nagri Banjar. Balajar agama mamondok jua matan di Banjar lagi, suah jua balajar di Makah. Hidin ni bujur-bujur maajar kada baulih gajih atawa elaun. Murid hidin papak matan Parit 7 sampai ka Bagan Tarap nang datangan balajar ka rumah hari-hari. ( ulun gin taumpat balajar ka rumah hidin samasa hanyar manjadi ustaz ).

Sabab talalu tuha ( asa ulun labih 80 tahun masa mati ) , mata hidin jadi kaur. Kada kawa maniring orang lagi. Tagal hidin tahu siapa nang datang sahibar mandangar bunyi tongkat basikar atawa bunyi motosikal orang nang datang. Hidin jua bisa manolongi orang nang kamalingan atawa barang-barang nang dicuntan orang. Salain tu , hidin jua kawa manarangkan / maajar kitab-kitab nang diajar ka anak murid, asal haja disambat kalimah pamulaannya !.

Hidin mati samasa bagana di Parit 11. Saorang anak hidin kawan sadarjah ulun masa sakulah Malayu di Parit 9, ngarannya Suhaimi bin Ismail. Saorang minantu hidin jadi sidang Parit 12, Sidang Haji Hasan bin Aman ( hanyar mati awal tahun 2005 ). Wahini tanah hidin di Parit 11 hudah dijual ka orang lain kada lawas imbah hidin mati dalam tahun akhir 60 an (?). Bini hidin awan nang anak-anak lain wahini bagana di Kampong Parit Tarus, Banut, Pontian.

3. Tuan Guru Haji Karim ( bin hidin ulun kada tahu )

Tuan Guru Haji Karim ni ujar orang Nagara. Baasal matan di Banjar , mangaji jua di Banjar. Hidin badiam di Parit 6 Timur jalan Sungai Ganal – Bagan Tarap, maajar di masigit awan di surau haja tamasuk surau-surau kuliling kampong Parit 6, Parit 7 Timur awan Barat . Rumah hidin parak banar awan masigit Parit 6 Timur . Rumah-rumah bini hidin basubarangan antara bini anum awan bini tuha ( hidin babini dua ).

Imbah hidin mati dalam tahun 50 an (?) , minantu hidin bangaran Haji Ishak mangganti jadi paguruan di kampong tu , sampai hidin mati pulang labih kurang dalam awal tahun 80 an (?). Saorang anak hidin nang ulun patuh bangaran Ustaz Haji Jamaluddin bin Ab. Karim. Suah balajar manahun di Madinah awan jadi guru agama di Sakulah Agama Manangah Tinggi, Sultan Salahuddin Abd. Aziz Shah , Batu 38, Sabak Barnam. Wahini inya mandiami rumah bakas arwah Tuan Guru Haji Karim di Parit 6 Barat.

4. Tuan Guru ( Labai ) Haji Khalid ( bin hidin ulun kada tahu )

Hidin ni kada banyak maajar di kampungan. Bahari tarap hidin cuma jadi ‘ lalabaian ‘ haja. Bagana di Parit 5 Timur. Ulun kada pati tahu banar latar balakang hidin. Hidin mati asa ulun dalam tahun 50 an (?).

5. Tuan Guru ( Ustat ) Haji Arshad Subky bin Saman

Tuan Guru Haji Arshad Subky banyak orang nang manyambat ‘ ustat ‘ haja. Hidin bagana di Parit 5 Timur. Hidin suah balajar di pondok awan suah jua ujar balajar di Makah. Hidin ni banyak maajar di sakulah hari-hari, suah jadi mudir di Madrasah Ehya Ulfalah , pakan Sungai Ganal. Imbah pencen jadi mudir sakulah, hidin bagawi pulang jadi guru agama KEMAS di kawasan Sungai Ganal sampai hidin mati kira-kira dalam tahun awal 90 an (?).

Hidin banyak baisi bakas murid. Bilang papak sunyaan kawasan Sungai Ganal ( pasal hidin maajar di sakulah napa – tamasuk jua ulun ). Kaluarga hidin magun haja bagana di Parit 5 Timur sampai masa wahini.

6. Tuan Guru Haji Baha – Bahaudin ( bin hidin ulun kada tahu ).

Tuan Guru Haji Baha bagana di Parit 3 Timur. Hidin ujar orang Nagara. Baasal matan nagri Banjar, balajar agama jua samasa hidin bagana di Banjar. Hidin maajar di masigit awan di surau-surau matan Parit 4 sampai ka kawasan Parit 1 Sungai Ganal, sampai hidin mati dalam panghujung tahun 60 an (?).

Badua anak hidin nang ulun patuh samasa sakulah di Madrasah Ehya Ulfalah , Sungal Ganal. Saurang bangaran Abd.Rahman bin Bahauddin ( ujar bahari bagawi di UTM Johor – wahini hudah pencen luko ), saorang lagi bangaran Mohd. Sya’ya bin Bahaudin ( ujar bahari bagawi jadi pagawi tinggi nagri Malaka ).

7. Tuan Guru ( Ustaz ) Haji Othmad Bin Sidek.

Tuan Guru Haji Othman atawa banyak nang manyambat Ustaz Haji Othman, baasal orang matan subalah Bagan Datok, Perak. Hidin suah mamondok, suah jua balajar manahun di Makah. Bagana di Pakan Salasa Lawas, Sungai Haji Dorani., matan pamulaan datang ka Sungai Ganal sampai hidin mati dalam tahun akhir 90 an (?).

Pamulaan datang , hidin mambuka sakulah pondok awan sakolah rakyat di Pakan Salasa Lawas. Ngaran sakolah tu bahari, Madrasah Khairiah Wataniah, Pakan Salasa Lawas. Bila sakolah rakyat tu dikatup ( pasal sakolah agama karajaan hudah banyak diulah karajaan masa tu – murid kada pati ada lagi ) hidin di suruh oleh Jabatan Agama Islam Salangor , jadi guru sandaran di Madrasah Ehya Ulfalah, Sungai Ganal sampai pencen.

Imbah pencen di sakulah, hidin jadi guru agama KEMAS di kawasan Sungai Haji Dorani, Peket 60, Simpang Lima, Parit 4 awan Sungai Limau . Kaluarga hidin magun haja bagana di Pakan Salasa Lawas. Bini hidin awan nang anak-anak sabarataan patuh ka ulun. ( ada raraitan kulaan napa ) .Anak-anak hidin ada nang bagawi cigu ( Cigu Zaki Othman – bagana di Taman Setia Jaya, Sungai Ganal ), ada bagawi manjual kurita ( Abd.Razak Othman ) , ada jua saorang bibinian bagawi karani di Pajabat Kasihatan Sungai Ganal ( Zakiah Othman ).

Bini hidin Ustazah Hajjah Ramlah Saman magun haja mandiami paninggalan rumah Ustaz Haji Othman, Wahini hudah sasain ujur ( Bahari orang kuat Wanita UMNO Bahagian Tanjong Karang– wahini hudah manyubalah ka PAS ! ).

8. Tuan Guru Haji Hakim Al Helmy ( bin hdin ulun kada tahu )

Tuan Guru Haji Hakim bagana di Parit 5 Timur. Hidin maajar di masigit awan di surau-surau parak situ. Hidin orang kuat parti PAS. Suah jua babarapa kali jadi calon PAS kawaasan Sungai Ganal dalam tahun 50 an , tagal kalah haja !.

Hidin sudahnya bapindah ka Kampung Parit 8 Sungai Leman. Maajar pulang di situ sampai hidin mati dalam tahun 80 an (?). Kaluarga hidin magun haja ada bagana di kampong tu sampai wahini.

Sabujurnya, ulun mamadahkan ngaran-ngaran tuan guru / ustat di atas tadi cuma sahibar ujar orang bahari hagan ‘ bandau bulan ‘ haja . Kada maulah salidikan babanar. Amun ada kulaan nang handak bujur-bujur manyalidik lilip, ayu haja. Ulun kawa haja umpatan manolongi.

Amun handak tahu pulang tuan guru Banjar di Sungai Ganal nang magun hidup masa wahini, saurang bangaran Kiyai Haji Ehsan ( balahan Banjar awan Jawa ). Hidin maulah pondok di Panchang Badana, Sungai Ganal. Saorang lagi bangaran Tuan Guru Haji Salleh bagana di Kampung Parit 8 Sungai Leman ( kawitan Dr. Abd.Wahab Arbaian ).

Hagan tuan-tuan guru / ustaz Banjar nang banyak bajasa ka agama awan masarakat kaya ulun sambat di atas tadi , tagal wahini hudah kadada lagi, kita sadakahkan bacaan Al Fatehah hagan hidin sabarataan. Al Fatehah…….

Dicoret:

Sungai Haji Dorani, Sungai Ganal

16 November 2005 / 14 Syawal 1426

No comments: